Υπάρχει κάτι πανέμορφο στο χιόνι που έχει στρωθεί. Περπατάς στο χιόνι που έχει στρωθεί.Περπατάς εκεί που κάποιος άλλος δεν έχει περπατήσει. Αυτό σε κάνει να νιώθεις ξεχωριστός άνθρωπος, παρ όλου που ξέρεις ότι καταβάθος δεν είσαι.

Τόσο ξεχωριστοί και μοναδικοί νιώθουμε πεζοπορώντας στο χιονισμένο αρχιτεκτονικό αριστούργημα, τη Σκάλα του Βραδέτου, στο κεντρικό Ζαγόρι. Η απρόσμενη χιονόπτωση δεν στάθηκε εμπόδιο στα σχέδια μας, αλλά αντίθετα μας αποκάλυψε ένα συναρπαστικό λευκό κόσμο.

Η Σκάλα του Βραδέτου

Όταν τη παρατηρείς χαμηλά από το φαραγγι της Μεζαριάς στο Καπέσοβο φαντάζει σαν εκείνη την στριφογυριστή σκάλα τυλιγμένη σε θεϊκή λάμψη που οδηγεί στα ουράνια. Όταν τη χαζεύεις ψηλά από το Βραδέτο θυμίζει έτσι όπως ‘διπλώνει’ τον Καγκελάρη, τον παραδοσιακό ηπειρώτικο χορό που οι χορευτές πιασμένοι θυλακωτά δημιουργούν μια χορευτική αλυσίδα διαγράφοντας διπλοκαγκελαρίσματα και τριπλοκαγκελαρίσματα. Πως άλλωστε να μην είναι μια πέτρινη χορευτική αρμονία με τα 1200 σκαλιά της και τα 40 καγκέλια της ( στροφές)! Η Σκάλα του Βραδέτου κατασκευάστηκε τον 19ο αιώνα και ένωνε το Καπέσοβο με το υψηλότερο χωριό του Ζαγορίου το Βραδέτο. Ήταν ένα πραγματικά μελετημένο έργο με τρεις λωρίδες κυκλοφορίας, μια για τα ζώα, μια για τους ανθρώπους και μια για να φεύγουν τα νερά. Λέγεται ότι πήρε πάνω από 20 χρόνια για να ολοκληρωθεί. Μάλιστα μέχρι ιτο 1974 ήταν ο μοναδικός δρόμος για να επικοινωνεί το Βραδέτο με το Καπέσοβο και τον υπόλοιπο κόσμο. Σήμερα, αποτελεί ένα πανέμορφο πεζοπορικό μονοπάτι από τα πιο ιδιαίτερα του Ζαγορίου αλλά και ένα εξίσου εντυπωσιακό αρχιτεκτονικό αξιοθέατο.

Περιγραφή διαδρομής

  • Απόσταση Διαδρομής :  3 χλμ. ( με την επιστροφή)
  • Εκτιμώμενος χρόνος πεζοπορίας : 1.5-2 ώρες.
  • Βαθμός δυσκολίας : 1

Βρισκόμαστε στα 1340 μέτρα στο απομακρυσμένο Βραδέτο. Φοράμε τις χιονομπότες μας και βυθιζόμαστε στο φρέσκο και αφράτο χιόνι που έχει καλύψει τα σοκάκια του χωριού. Τα δυνατά ντεσιμπέλ της ηπειρώτικης παραδοσιακής μουσικής που έρχονται στα αυτιά μας, μελωδικά μας οδηγούν στη πλατεία του χωριού και έξω από το καφενείο του Λάμπρου.

Από εκεί κατηφορίζουμε και κατευθυνόμαστε ανατολικά ακολουθώντας τα αυτοσχέδια σήματα που οδηγούν στη Σκάλα. Μπαίνουμε σε στενό μονοπάτι και λίγα μέτρα παρακάτω διακρίνουμε το ξωκκλήσι του Αγίου Αθανασίου.

Η “καθαρή’ ατμόσφαιρα του χειμερινού τοπίου μας μαγεύει! Τα παγωμένα κλαδιά ελάτης είναι πασπαλισμένα με λευκές νιφάδες και τα ορεινά χωράφια καλυμμένα με μια λεπτή κουβέρτα χιονιού.

Ακολουθούμε το  μονοπάτι και σε λίγα μέτρα συναντούμε την αρχή της περίφημης Σκάλας. Εδώ, στο υψηλότερο σημείο θαυμάζουμε απροκάλυπτα το εντυπωσιακό ανάγλυφο της περιοχής. Τα μάτια μας ακολουθούν τα περίτεχνα καγκέλια και τα πόδια μας χορεύουν στον επικλινή ρυθμό τους! Είναι ασύλληπτο αυτό που δημιούργησαν τα ανθρώπινα χέρια εκείνης της εποχής!

Συνεχίζουμε τη κατηφορική πορεία και γινόμαστε κι εμείς μέρος της ιστορίας και της τέχνης. Ελισσόμαστε στη φιδογυριστή Σκάλα η οποία θα μας κατεβάσει μέχρι το φαράγγι της Μεζαριάς και εκεί θα διαβούμε το παλιό πέτρινο γεφυράκι που οι ντόπιοι συνηθίζουν να το αποκαλούν το “Πέρα Γεφύρι”. Λίγο παρακάτω βρίσκεται ακόμη ένα μεγαλύτερο, το “Δώθε Γεφύρι” το μονότοξο γεφύρι του Καπέσοβου που έχει κηρυχθεί διατηρητέο μνημείο.

Ότι κατεβαίνει ανεβαίνει! Επιστροφή από την ίδια διαδρομή με μια ελαφρώς απαιτητική ανάβαση. Το χιόνι που στροβιλίζεται πυκνά γύρω μας γίνεται σύμμαχος που μας χαρίζει μια αξέχαστη εμπειρία. Το κλαρίνο στη ταβέρνα του Λάμπρου παίζει ακόμη στα ηχεία δίνοντας ζωή στο χωριό.

Βραδέτο & Καπέσοβο

Το Βραδέτο είναι το υψηλότερο βουνό του κεντρικού Ζαγορίου στα 1350 μέτρα και απέχει 49 χιλιόμετρα από τα Ιωάννινα. Είναι χτισμένο πάνω σε ένα βράχο ο οποίος αγκαλιάζεται από το φαράγγι του Βίκου και την οροσειρά της Τύμφης. Η ονομασία του προέρχεται από τη βλάχικη λέξη “βραντ” που σημαίνει έλατο.

Στη κεντρική πλατεία του χωριού στη σκιά του θεόρατου πλατάνου, δεσπόζει η εκκλήσία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου του 1799. Απομακρυσμένο και αυθεντικό, διατηρεί ατόφια την ηπειρώτικη ταυτότητά του και αποτελεί πραγματικά έκπληξη για τον ταξιδιώτη και τον επισκέπτη. Καλντερίμια, πεζούλες, ξεχασμένα αλώνια, παραδοσιακή αρχιτεκτονική, αξεπέραστη θέα και γνήσια ζαγορίσια ομορφιά, το Βραδέτο είναι μια αποκάλυψη.

Το Καπέσοβο μαζί με το Βραδέτο μοιράζονται τη δόξα της θρυλικής Σκάλας. Χτισμένο λίγο χαμηλότερα στα 1100 μέτρα το Καπέσοβο υμνεί την ηπειρώτικη αρχιτεκτονική και είναι παλαιότερο χωριό του Ζαγορίου.

Ακόμη και κάτω από το παχύ στρώμα χιονιού διακρίνεται η ζαγορίσια φινέτσα του με τα πέτρινα αρχοντικά του, τα πλακόστρωτα καλντερίμια του και τα ξεχωριστά αξιοθέατα του. Αξιόλογο μνημείο αποτελεί η εκκλησία του Αγίου Νικολάου το 1973 με το εσωτερικό της να έχει φιλοτεχνηθεί από Καπεσοβίτες ζωγράφους. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του χωριού είναι ότι οι περισσότεροι κάτοικοι του έχουν αρχαιοελληνικά ονόματα. Αυτό οφείλεται κυρίως στην δίψα να κρατήσουν ζωντανό το ελληνικό πνεύμα κατά την τουρκοκρατία αλλά και στη κλασική παιδεία που έλαβαν οι Καπεσοπβίτες.

Η Σκάλα του Βραδέτου είναι από τα ομορφότερα μονοπάτια του Ζαγορίου και αποτελεί μοναδική εμπειρία να πεζοπορήσεις σε αυτό το μοναδικό ίσως στο είδος του αρχιτεκτονικό διαμαντάκι που στολίζει την Ήπειρο.